Insulina we krwi – kiedy badać?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest insulina i co ją łączy z glukozą?
- Insulina na czczo – kiedy należy wykonać badanie i na czym polega?
- Jakie są normy i o czym mówią wyniki badań?
- Co robić, aby uniknąć nagłego skoku/ spadku insuliny?
Co to jest insulina?
Insulina to hormon białkowy, który m.in reguluje stężenie glukozy. Produkowana jest przez trzustkę i uczestniczy m.in. w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i cukrów. Insulina jest odpowiedzialna za przejście lub inaczej wychwyt glukozy z krwi do wszystkich komórek organizmu, w tym wątroby, mięśni oraz tkanki tłuszczowej. To m.in. tam znajdują się komórki, które mają receptory insuliny.
Można zatem powiedzieć, że glukoza potrzebuje insuliny, aby móc dotrzeć do komórek, a ujmując to obrazowo (choć w dużym uproszczeniu) – insulina odbiera glukozę z punktu A i podwozi do miejsca docelowego – jest dla niej takim prywatnym kierowcą 🙂
Właśnie przez te zależności, oznaczenie stężenia glukozy we krwi wykonuje się zazwyczaj w duecie z pomiarem insuliny.
Warto wiedzieć, że..
Bodźcami, które powodują wzrost produkcji insuliny są np. podwyższone stężenie glukozy, hormony trzustki, niektóre leki, produkty o wysokim indeksie glikemicznym, ale także intensywny trening. Z kolei głównym czynnikiem hamującym wydzielanie insuliny jest hipoglikemia.
Insulina na czczo
Podobnie jak w przypadku badania glukozy, stężenie insuliny lekarz zleca w konkretnych przypadkach. Głównie jest to:
- cukrzyca lub jej podejrzenie
- insuliooporność
- choroby trzustki i wątroby.
Badanie insuliny może być również pomocne w diagnozowaniu wszelkich zaburzeń hormonalnych, jak np. PCOS.
Gdy lekarz zleci Ci badanie insuliny na czczo, pamiętaj, że ostatni posiłek powinnaś zjeść najpóźniej 12 godzin przed pobraniem krwi. Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki lub suplementy diety, lekarz zdecyduje też, czy nie powinnaś ich odstawić. Zaleca się wykonanie badania w godzinach porannych. Polega na pobraniu próbki krwi z żyły, w warunkach laboratoryjnych.
Pomiar stężenia insuliny może też zostać zlecony przy okazji badania glukozy (np. krzywej cukrowej) oraz innych parametrów niezbędnych do diagnostyki. Jeśli lekarz przypuszcza np. insulinooporność, na podstawie badania glukozy i insuliny zostanie obliczony wskaźnik HOMA-IR, który pokaże, czy prawidłowo reagujesz na insulinę.
Normy i interpretacja wyników
Z hormonami, podobnie jak z glukozą czy ze składnikami mineralnymi i witaminami jest tak, że zarówno nadmiar, jak i niedobór jest szkodliwy, dlatego najważniejsza jest równowaga. Zobacz, jak interpretować wyniki badań insuliny.
Ważne!
Jak w przypadku każdych badań, wyniki należy skonsultować z lekarzem, gdyż wpływ na nie mogą mieć aktualny stan zdrowia, czy przyjmowane leki. Należy również pamiętać, że każde laboratorium może mieć inne wartości referencyjne!
Przyjmuje się, że prawidłowe stężenie insuliny badanej na czczo nie może powinno 10 mU/ml. Wyższe stężenie może świadczyć o insulinooporności, cukrzycy typu II czy nietolerancji fruktozy. Z kolei zbyt niska insulina to prawdopodobnie cukrzyca typu I lub zaawansowana cukrzyca typu II, niedoczynność przysadki czy podwyższony kortyzol spowodowany nadmiernym stresem. Często też niskie stężenie insuliny zauważamy u osób niedożywionych czy też ciężko trenujących.
W przypadku, gdy badałaś stężenie glukozy i insuliny po obciążeniu glukozą, to po jednej godzinie insulina nie powinna być wyższa niż 50mU/ml, a po dwóch godzinach wynosić +/- 10-15% więcej od wyniku na czczo. Nie są to jednak oficjalnie obowiązująca norma, gdyż takiej po prostu nie ma więc nie traktuj tego zero-jedynkowo. Podaję te wartości jako przykład, który wynika z mojej praktyki.
Każde odchylenie od normy skonsultuj z lekarzem.
Nie daj się zaskoczyć insulinie - wprowadź te 5 zasad
Aby uniknąć nagłych skoków lub spadków insuliny, warto przede wszystkim zadbać o zdrowy styl życia, czyli przede wszystkim:
- Utrzymaj zerowy bilans kaloryczny, czyli jedz tylko tyle, ile faktycznie potrzebujesz i ogranicz (a najlepiej zrezygnuj) z wszelkich ciastek, batonów czy innych słodkości.
- Wprowadź regularną aktywność fizyczną.
- Wyreguluj rytm dobowy i unikaj światła niebieskiego w godzinach wieczornych.
- Wyrównaj niedobry witamin i składników mineralnych (zwłaszcza magnezu, cynku, chromu, miedzi molibdenu, kwasów omega oraz witaminy D3)
- Badaj się regularnie i w razie potrzeby rozpocznij leczenie.
Jeśli masz jakiekolwiek problemy związane z gospodarką cukrową, które utrudniają Ci codzienne funkcjonowanie, wypróbuj moich diet o niskim indeksie glikemicznym. Idealnie sprawdzą się nie tylko przy insulinooporności, ale również cukrzycy typu I i II, nadwadze i otyłości, albo gdy odczuwasz permanentne zmęczenie i nie masz czasu na przygotowywanie skomplikowanych posiłków. Spróbuj i poczuj różnicę!
Jeśli potrzebujesz szybkiej diety
z niskim indeksem glikemicznym bardzo polecam moje gotowe diety TUTAJ