Progesteron – co oznacza jego za niski lub za wysoki poziom?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest progesteron i jaka jest jego rola w organizmie?
- Kiedy warto zbadać poziom progesteronu?
- Jakie czynniki mogą wpływać na zaburzenia poziomu progesteronu?
Ilekroć mowa o badaniach hormonalnych kobiet, w pierwszej chwili przychodzi nam do głowy progesteron. Odgrywa znaczącą rolę w planowaniu ciąży i jej utrzymaniu, dlatego najczęściej jest kojarzony z zapłodnieniem. Sprawdź, jaką jeszcze rolę pełni progesteron i dlaczego jego stężenie może się wahać w zależności od fazy cyklu miesiączkowego.
Co to jest progesteron i jaka jest jego rola w organizmie?
Progesteron, kiedyś nazywany luteiną, to hormon żeński produkowany w jajnikach (ale także w nadnerczach i ciałku żółtym), który często nazywany jest “hormonem ciąży”. Choć w ciąży jest niezwykle ważny, to pełni jeszcze inne ważne funkcje.
W zależności od fazy cyklu zmienia się rola progesteronu w organizmie kobiety. Jest niezbędny, aby doszło do owulacji, podczas której przygotowuje ścianę macicy do przyjęcia zarodka. Gdy dojdzie do zapłodnienia, wpływa na śluz szyjkowy i zmniejsza przepuszczalność plemników. Prawidłowy poziom progesteronu jest ważny dla utrzymania ciąży w całym jej okresie.
Jeśli natomiast do zapłodnienia nie dojdzie, poziom progesteronu gwałtownie spada i następuje miesiączka.
Kiedy warto zbadać poziom progesteronu?
Badanie stężenia progesteronu to istotny element diagnostyki. Lekarz zleci badanie progesteronu (oraz innych hormonów płciowych) w przypadku trudności z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem, ale również innych zaburzeń, które mogą być związane z gospodarką hormonalną. Oprócz problemów z płodnością, badanie zleca się także w przypadku:
- ustalenia przyczyny poronienia
- nieregularnych miesiączek
- wykrywania owulacji i ocenie prawdopodobieństwa zajścia w ciążę, zwłaszcza w przypadku kobiet, które nieregularnie miesiączkują
- kontroli przebiegu ciąży zagrożonej oraz ciąży pozamacicznej.
Stężenie progesteronu zmienia się w zależności od fazy cyklu miesiączkowego oraz trymestru ciąży (poziom progesteronu jest wówczas znacznie wyższy). Poza okresem ciąży, progesteron bada się między 21 a 23 dniem cyklu, czyli w fazie lutealnej, kiedy to stężenie progesteronu dominuje nad estrogenami.
Jakie czynniki mogą wpływać na zaburzenia poziomu progesteronu?
Brak równowagi hormonalnej może być powodem wielu dolegliwości i poważnych zaburzeń. W przypadku progesteronu, znacznie częściej występuje niedobór tego hormonu niż jego nadmiar, ale w każdym z tych przypadków, warto wiedzieć, co oznacza to dla naszego organizmu i co jest przyczyną zaburzenia.
W znacznej mierze powodem niskiego lub wysokiego progesteronu jest stres i niezdrowy tryb życia, palenie papierosów czy złe odżywianie. Dodatkowo, jego stężenie mogą zmieniać niektóre leki, np. antykoncepcyjne i suplementy diety z progesteronem.
Nadmiar progesteronu
Zbyt wysoki poziom progesteronu może powodować np.:
- niewydolność wątroby
- torbiele i guzy na jajnikach oraz nowotwór jajnika,
- wiele innych.
Nadmiar progesteronu może objawiać się poprzez niskie libido (pamiętaj, że poziom libido należy ocenić indywidualnie, biorąc pod uwagę to dotychczasowe), ale także zmiennym nastrojem, niekiedy depresją, a także obrzęki związane z zatrzymywaniem wody w organizmie czy bardzo obfite miesiączki. Wzrost progesteronu może oznaczać również ciążę i jest to zjawisko naturalne.
Niedobór progesteronu
Jeśli mamy do czynienia ze zbyt niskim poziomem progesteronu, przyczyną mogą być m.in.:
- problemy z płodnością i zajściem w ciążę
- problemy z utrzymaniem ciąży spowodowane dysfunkcją łożyska
- brak owulacji
- nieregularne cykle miesiączkowe
- ciąża pozamaciczna
- insulinooporność
- zaburzenia tarczycy
- menopauza
W przypadku stwierdzenia niedoboru progesteronu, lekarz może zlecić Ci odpowiednie leki lub suplementację, która powinna poprawić Twoje parametry i zniwelować nieprzyjemne konsekwencje, które się z tym wiążą. Niski progesteron może objawiać się m.in.. silnymi bólami głowy i migreną, wahaniem nastroju, bezsennością i innymi zaburzeniami.
Pomocne mogą okazać się suplementy diety, które zawierają składniki takie jak np. niepokalanek, szafran czy dziurawiec (uwaga bo ten składnik, wchodzi w interakcje z wieloma innymi roślinami i należy go stosować tylko po konsultacji ze specjalistą). Postaw także na witaminy z grupy B, witaminę C i E, czy kwasy tłuszczowe omega 3, które wykazują właściwości przeciwzapalne.
Czasem przyda się progesteron w kremie – ale to także powinnaś skonsultować z lekarzem.
Nie lekceważ niepokojących objawów i wykonaj odpowiednie badania w celu dokładnej diagnostyki i ewentualnego leczenia.
Jeśli potrzebujesz szybkiej diety
z niskim indeksem glikemicznym bardzo polecam moje gotowe diety TUTAJ
